وقتی می‌خواهید در یک دانشگاه پذیرش بشوید، GPA روش آسان برای ارزیابی شما در نظر گرفته میشود و یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی است که مورد توجه قرار می‌گیرد. شاید برایتان سوال پیش‌آمده که آزمون GPA چیست؟ بگذارید از همین ابتدا خیالتان را به کلی راحت کنیم. جی پی ای یک آزمون نیست و قرار نیست برای گرفتن این امتیاز در آزمونی شرکت کنید.
معدلی که شما در مقطع قبلی تحصیلیتان کسب کردهاید GPA شما را تشکیل می‌دهد. برای این کار کافی است با روش تبدیل معدل به GPA آشنا باشید و به راحتی آن را به دست بیاورید. ما در این مقاله می‌خواهیم صفر تا صد چیزهایی که باید درباره GPA بدانید را با شما در میان بگذاریم و شما را با روش تبدیل معدل به جی پی ای آشنا کنیم. اگر به این اطلاعات نیاز دارید کافی است تا انتهای مقاله ما را همراهی کنید.
تعریف GPA
در یک کلام ساده، GPA معدلی است که نشان می‌دهد مقاطع تحصیلی قبلی تان را تا چه حد موفقیت‌آمیز پشت سر گذاشته‌اید و سطح نمراتتان در چه حدی بوده است. اصلا این تعریف در خود کلمه GPA هم واضح و روشن است. GPA مخفف عبارت grade point average است، یعنی معدل!
حالا آیا این معدل همان معدلی است که در ایران با آن سر و کار داریم؟ خیر! GPA یک معدل متحدالشکل جهانی است و امتیازی است بین 0 تا 4 که به عملکرد شما داده میشود. برای پذیرش هر دانشگاهی که اقدام کنید، آنها به این عدد توجه می‌کنند و آن را ملاکی برای ارزیابی شما در نظر می‌گیرند. اگر امتیاز شما بتواند سطح انتظارات دانشگاه را برطرف کند احتمال پذیرش شما هم بالا می‌رود.
آزمون GPA چیست و چطور کار می‌کند؟
آزمون GPA چیست؟ همانطور که گفتیم آزمونی به این نام وجود ندارد. آزمون GPA در اصل متشکل از تمام آزمون‌هایی است که شما در طول سال تحصیلیتان در حال گذراندن آنها هستید. نمراتی که شما در این آزمون‌ها می‌گیرید همان نمراتی هستند که جی پی ای را شکل می‌دهند. اگر در حال تحصیل هستید، هر نمره‌ای که معدل شما را پایین می‌کشد به تبع باعث کاهش امتیاز GPA شما نیز میشود. نمرات خوب هم باعث بهتر شدن GPA تان خواهد شد.
چرا سیستم امتیاز دهی GPA وجود دارد؟
حتما با خودتان می‌گویید، اگر GPA همان معدل است، چه الزامی وجود داشته تا بوجود بیاید؟ مگر نمی‌شد با استفاده از معدل معمول خودمان ارزیابی شویم؟
در پاسخ باید گفت که تعداد زیادی سیستم درجه بندی وجود دارد که کشور به کشور متفاوت است. برخی از اعداد برای نشان دادن نمره استفاده می‌کنند و برخی دیگر هم از حروف و مقیاس‌ها. به چند مثال درج شده در جدول پایین دقت کنید:
البته فقط این روش ها نیست. روش‌های مختلف دیگری هم وجود دارد که دانشگاه‌ها برای ارزیابی سطح دانشجویان از آن استفاده می‌کنند. مثلا در کشور خودمان سیستم نمره دهی بر اساس اعداد 0 تا 20 است. معدل دانشجو هم که بر اساس نمرات او محاسبه میشود چیزی بین این بازه است.
بین این همه سیستم‌های نمره‌‌دهی، روشی نیاز است که با استفاده از آن بتوان معدلی قابل ترجمه بدست آورد. معدلی که در هر دانشگاهی در هر قسمت از جهان قابل خواندن باشد. این نیاز، همان چیزی است که باعث بوجود آمدن GPA شده است.
محاسبه معدل GPA چگونه است؟
هر نمره‌ای که در یک درس می‌گیرید چه بر مبنای حرف باشد، چه بر مبنای درصد و چه بر مبنای عدد، با یک امتیاز مطابقت دارد: امتیازی بین 0 تا 4. بالاترین نمره، معادل 4 یا مضربی از آن است. مثلا 20، 100%، 10یا A و هر امتیازی دیگری که در یک کشور معادل بهترین نمره است.
امتیاز شما در هر درس با توجه به تعداد واحدهای آن درس، مضربی از 4 خواهد بود. در نهایت هم تمامی نمرات با هم جمع می‌شوند و بر تعداد واحد ضرب خواهند شد.
برای این که موضوع کاملا روشن شود، یک مثال را با هم بررسی می‌کنیم. تصور کنید که 3 درس گذرانده‌اید. زیست(2 واحد)، ریاضی(2 واحد)، انگلیسی(3 واحد) و به ترتیب شما در این درس‌ها 16،20،16 گرفته باشید. معدل شما اینگونه حساب خواهد شد:
در بالا نمره هر درس را تک به تک به جی پی ای تبدیل کرده‌ایم، در واحد هر درس ضرب کرده‌ایم و در نهایت بر تعداد کل واحدها تقسیم نمودیم.
نرم افزار تبدیل معدل به GPA
می‌توانید از طریق سایت www.scholaro.com تبدیل معدل به GPA را به صورت آنلاین انجام دهید، البته این تنها راهی نیست که می‌توانید از آن استفاده کنید. تعداد زیادی نرم افزار تبدیل معدل به GPA وجود دارد که از گوگل پلی قادر به دانلود آنها هستید. حتی فایل‌های اکسل هم می‌توانند این کار را برای شما انجام دهند؛ در صورتی که برنامه محاسبه از قبل در آنها نوشته شده باشد. به این فایل‌ها فایل اکسل تبدیل معدل به GPA می‌گویند.
قبل از محاسبه دقت کنید که مبنای نمرات از فارسی است. مثلاً فایل اکسلی که در اختیار شما قرار گرفته شده در صورتی معدل جهانی را به درستی محاسبه می‌کند که برای سیستم نمره دهی ایران شخصی سازی شده باشد. در سایت معرفی شده هم حتما قبل از وارد کردن نمرات مشخص کنید که آنها مربوط به کشور ایران هستند.
مقایسه GPA وزن‌دار و GPA بدون وزن
به مثال بالا دقت کنید. ما در مثال بالا سختی هر درس را در نظر نگرفتیم. در روش معدل‌گیری بالا مهم نیست که شما در یک کلاس آسان ریاضی شرکت کرده باشید یا یک کلاس سطح بالا و دشوار. به این شیوه معدل‌گیری GPA بدون وزن گفته میشود.
روش دیگری از معدل‌گیری GPA وجود دارد که برای سختی دوره‌های گذرانده شده تفاوت قائل میشود. به آن روش GPA وزن‌دار می‌گویند. معدل‌های وزنی تلاش‌های تحصیلی شما را به صورت دقیق‌تری ارزیابی می‌کنند. مقیاس آنها متفاوت است و از 0 تا 5 را شامل میشود. روش محاسبه هم به این صورت است که نمره 20 شما در یک کلاس راحت‌تر، معادل 4 خواهد بود و در یک کلاس سخت‌تر معادل 5.
OGPA در مقابل CGPA
علاوه بر GPA ممکن است شما با کلماتی مثل OGPA یا CGPA نیز مواجه شده باشید که تصور کنید هر کدام نوع پیچیده‌ای از این معدل جهانی هستند. مفهوم آنها بسیار ساده است. یعنی معدل متوسط دروس دانش‌آموز؛ البته با اندکی تفاوت که از تعاریف آنها هم پیدا است.
OGPA: مخفف عبارت overall grade point average به معنی معدل کلی دانشجو در تمامی ترم‌های تحصیلی پشت سر گذاشته در مقطعش اشاره دارد. به عنوان مثال اگر شما دانشجوی کارشناسی هستید، OPGA شما برابر است با معدل جهانی کارشناسی شما برابر است با معدل کلیه دروسی که در 8 ترم تحصیلیتان سپری کردهاید.
CGPA: مخفف عبارت grade point average cumulative به معنی معدل تجمعی دانشجو است که در دوره‌های کوتاه‌تر مثلا یک نیم‌سال یا یک ترم به دست آمده است.
بهترین امتیاز در آزمون GPA چیست؟
این که در تبدیل معدل به جی پی ای چه امتیازی خوب به حساب می‌آید کاملا به این بستگی دارد که برای چه مقطع تحصیلی‌ای آن را انجام می‌دهید. مسلما گرفتن یک نمره خوب در دبیرستان بسیار ساده‌تر است تا گرفتن همان نمره در دانشگاه. در نتیجه باید جی پی ای خوب را برای هر مقطع تحصیلی جداگانه ارزیابی کنیم.
GPA خوب در دبیرستان چه معدلی است؟
خوب یا بد بودن معدل جهانی دبیرستان شما تا حد زیادی به این بستگی دارد که می‌خواهید برای تحصیل در چه دانشگاهی اقدام کنید. در دانشگاه‌ها و موسسات برتر معمولا داشتن GPA 3.5 و بالاتر لازم است. این در صورتی است که برخی از دانشگاه‌ها هم دانشجوهای دارای معدل 2.5 و حتی 2 را هم پذیرش می‌کنند.
البته نوع معدل هم مهم است. اگر شما در دبیرستانی تحصیل می‌کنید که دارای تبدیل معدل به جی پی ای وزن‌دار است، شرایط شما اندکی متفاوت خواهد بود. یک دانشگاه، دانش‌آموزی که معدل 3 در یک دوره سخت بدست آورده است را به فردی که در یک دوره ساده معدل 3.5 گرفته ترجیح می‌دهد.
پس اگر در مدرسه شما، کلاس‌های با درجه سختی متفاوت برگزار میشود، قرار نیست همیشه کلاس آسان‌تر را شرکت کنید و تلاش کنید تا در آن درس بالاترین نمره را دریافت کنید. گاهی لازم است خودتان را به چالش بکشید و برای گرفتن نمره‌ای بالا در یک کلاس سخت تلاش کنید. در عوض بعد از محاسبه معدل GPA حسابی خیالتان از پذیرش در دانشگاه مورد نظرتان راحت خواهد بود.
تبدیل معدل دبیرستان به GPA نیز از همان روش گفته شده انجام میشود و باید برای به دست آوردنش تک به تک نمراتتان را به جی پی ای تبدیل کنید، در واحد ضرب کنید و در انتها بر تعداد واحدها تقسیم کنید.
GPA خوب در دانشگاه به چه معدلی گفته میشود؟
در بسیاری از دانشگاه‌ها، معدل شما تعیین می‌کند که صلاحیت گرفتن بورسیه (کمک مالی برای تحصیل در دانشگاه‌های برتر) را دارید یا نه. یک حداقل معدل در نظر گرفته میشود و اگر معدل شما از این میزان کمتر باشد نمی‌توانید این بورسیه را دریافت کنید.
البته معدل فقط برای بورسیه گرفتن مهم نیست، گاهی برای عضویت در انجمن‌های تخصصی و فعالیت‌های فوق برنامه هم داشتن یک معدل خوب الزامی است. در نتیجه با گرفتن یک معدل کم، کلی از فرصت‌های خوب تحصیلی را از دست خواهید داد.
حتی معدل شما برای ادامه تحصیل‌تان در کارشناسی ارشد و دکتری نیز مهم است. اگر معدل شما پایین باشد نمی‌توانید برای آنها اقدام کنید و باز هم این مسئله یک چیز کاملا نسبی است و از یک قانون مطلق پیروی نمی‌‌کند. یک دانشگاه ممکن است برای گرفتن دانشجو حداقل معدل 3 یا 3.5 را در نظر گرفته باشد، در صورتی که دانشگاه دیگر، فردی را با GPA 2.75 نیز قبول کند.
به عنوان مثال داشتن معدل حداقل 2 برای دانشگاه‌های کانادا چیزی الزامی است؛ اما بیشتر دانشگاه‌ها، دانشجویانی را قبول می‌کنند که GPA آنها حداقل 2.7 باشد. البته برخی از دانشگاه‌ها هم هستند که در پذیرش دانشجوهایی که معدل بین 2.75 تا 2.99 دارند بسیار بااحتیاط برخورد می‌کنند و تمایل به پذیرش دانشجوهای دارای GPA بالای 3 دارند. به‌طورکلی در رابطه با یک معدل خوب برای هر دانشگاهی و هر کشوری نمی‌توان نظر قطعی داد.
چرا که هر کشور دارای چندین دانشگاه است و هر دانشگاه نیز ممکن است سیاست آموزشی مربوط به خودش را داشته باشد. اگر بدانید که می‌خواهید برای چه دانشگاهی و در چه کشوری اقدام کنید بهتر می‌توان تشخیص داد که بهترین امتیاز برای آزمون GPA چیست.
نکات مهم درباره GPA
بهتر است هنگام محاسبه معدل GPA در نظر داشته باشید که:
- خوب بودن یا نبودن GPA به اهداف شخصی، تحصیلی و دانشگاهی و برنامه تحصیلی انتخابی شما بستگی دارد.
- معمولاً معدل‌های بین 3 تا 3.5 و بالاتر در بسیاری از دبیرستان‌ها و دانشگاه‌ها به‌اندازه کافی خوب ارزیابی می‌شوند. اگر معدل شما نیز در این بازه است نیازی نیست که نگران باشید.
- مؤسسات برتر دانشگاهی معمولاً به دانشجوهایی نیاز دارند که دارای GPAبالاتر از 3.5 هستند.
- اگر معدل شما در این بازه‌ها نیست، نیازی نیست که نگران باشید. چرا که هنوز هم می‌توانید در دانشگاه‌های خاصی ثبت نام کنید؛ البته احتمالا این ثبت نام شامل کمک مالی بورسیه و برنامه‌های دیگر نمی‌شود.
راز موفقیت در آزمون GPA چیست و چطور معدل GPA خود را بالا نگه داریم؟
شاید بارها و بارها با تبدیل معدل به GPA در پایان هر ترم تحصیلی کلی سر خودتان را گرم کرده باشید! احتمالا نگران این هستید که در نهایت معدل کلی‌تان چقدر خواهد شد. این که چطور می‌توانید معدل GPA خود را بالا ببرید و بالا نگه دارید نیازمند تلاشی همه جانبه است.
برای این کار بهتر است هدف خود را مشخص کنید و بدانید که به چه GPA ای نیاز دارید. سعی کنید همیشه یک پله بالاتر از چیزی که شما را به هدف می‌رساند مدنظر قرار دهید. مثلا اگر دانشگاهی که دوست دارید برای آن اقدام کنید به GPA بالای 3 نیاز دارد، تلاش کنید که GPA شما چیزی بالاتر از 3.5 باشد.
از همان ابتدا قوی باشید. چرا که اگر در ترم‌های اولیه خوب عمل کرده باشید و در یکی از ترم‌های نهایی مثلا ترم 7 بنابر اتفاق کمی درجا بزنید، به خوبی می‌توانید خودتان را جمع و جور کنید؛ بدون اینکه هیچ اتفاق بدی برای GPA شما بیافتد.
دلیل اهمیت بالای GPA چیست؟
معدل فقط برای این نیست که وضعیت قبولی یا رد را مشخص کند. یک معیار کلی است که نشان می‌دهد دانشجوی خوبی هستید یا نه. نشان می‌دهد که در دوره تحصیلیتان خوب عمل کردهاید یا نه. و گاهی این تنها معیار قابل دسترس است.
در طول دوره تحصیلیتان در کارشناسی و کارشناسی ارشد، بارها از شما خواسته میشود که معدل GPA خود را ارائه دهید. مثلا وقتی که برای بورسیه تحصیلی درخواست می‌دهید یا برای مقاطع تحصیلی بالاتر اقدام کنید. حتی برای عضو شدن در برخی از باشگاه‌ها و انجمن‌ها نیز از شما معدل می‌خواهند. در اصل میشود به آن مثل یک کلید نگاه کرد که درها را به روی شما باز می‌کند. اگر یک شاه کلید در دست داشته باشید درهای بیشتری به رویتان باز خواهد شد.
اکثر سازمان‌های دانشجویی برای شناخت هر چه بیشتر شما به معدل‌تان اعتماد می‌کنند. برای اینکه بدانند دانشجوی سخت کوشی هستید یا میانه و یا حتی کم‌تلاش، ناخودآگاه سطح علمی و میزان تلاش شما در نگاه اول بر اساس این عدد سنجیده خواهد شد.
معدل جی پی ای مهم است؛ ولی همه چیز نیست!
خیلی ناعادلانه است. نه؟ این که شما را بر اساس یک عدد بسنجند؟ یک عدد در گذشته شما؟ در واقعیت GPA نشان نمی‌دهد که شما چقدر باهوشید. اگر GPA دانش‌آموز یا دانشجویی کم بشود نشان از این ندارد که او فردی با بهره هوشی پایین است. GPA پایین میتواند نشان از این داشته باشد که دانشجو درس‌ها را در دوره‌های سخت‌تری گذرانده یا در دانشگاه معتبرتری درس خوانده است. یا میتواند نشان دهد که دانشجو در طول دوران تحصیلی‌اش به دنبال دست‌آوردهای دیگری بوده است. همچنین میتواند نشان بدهد که او در برخی از ترم‌های تحصیلی تمرکز کافی برای درس خواندن نداشته.
اگر بعد از محاسبه معدل جی پی ای متوجه شدید که خیلی پایین است، ناراحت نباشید. چرا که شما چیزی را از دست نداده‌اید. حداقل فهمیده‌اید رویه‌ای که در پیش گرفته‌اید چندان درست نیست و نیاز به اصلاح دارد.
پرواضح است که ارزش یک دانشجو به یک عدد خلاصه نمی‌شود و چیزی فراتر از آن برای قضاوت درباره او مورد نیاز است. به هر حال معدل فقط یک عدد است و راستش را بخواهید دانشگاه‌ها و کارفرماها هم این مسئله را کاملا درک می‌کنند. وقتی تقاضای تحصیل در یک دانشگاه یا کار در یک شرکت را دارید، بهتر است در کنار ارائه معدل روش‌های دیگری را هم برای نشان دادن دستاوردهای دوران دانشجویی‌تان ارائه بدهید.
ثابت کنید چقدر باهوشید، چقدر بلندپروازید و چقدر سخت کوش و خلاق هستید. و آن وقت است که اینها در دوران دانشجویی می‌توانند تا حدی جای خالی یک GPA بالا را برایتان پر کنند و در برخی شرایط به کمک‌تان بیایند.
