کشور کانادا که چندین سال است که تبدیل به یکی از مقاصد رویایی برای مهاجرت به ویژه از سمت کشورهای در حال توسعه تبدیل گشته، باید گفت که این دستاورد ناشی از کیفیت بسیار بالای زندگی در این کشور از نظر کاری، تحصیلی، رفاه، امنیت و آرامش، عدم وجود نژادپرستی و قوانین و جو سیاسی حاکم در این کشور میباشد و تقریبا همه متاضیان مهاجرت به کانادا از این مزایا از جمله مزایای سیاسی و شیوه اداره کشور توسط دولت مطلع هستند. حال در این مطلب قصد داریم تا کمی بیشتر با دولت کانادا، سیاستهای حاکم در این کشور و اطلاعات و آمارهای جالب در این راستا صحبت کنیم؛ با وبلاگ در مسیر استارت آپ ویزا همراه باشید.
نظام سیاسی کانادا چگونه است؟
دولت کشور کانادا که پادشاهی مشروطه است، نهادی است که مسئولیت اداره فدرال کانادا را بر عهده دارد. در واقع دولت کانادا دولت حکومت فدرال دموکراتیک کانادا به دست یک اقتدار مشترک میباشد. نوع حکومت این کشور پادشاهی مشروطه و با سیستم دموکراسی پارلمانی با نظام فدرال است و ملکه الیزابت دوم انگلیس، ملکه کانادا و حاکم تشریفاتی این کشور است؛ البته سوء تفاهم نگردد که کانادا (برخلاف سابق) تحت سلطه یا استعمار انگلیس نمیباشد و در واقع ملکه انگلیس صرفا رئیس اتحادیه کشورهای همسود (کانادا، استرالیا، نیوزلند، آفریقای جنوبی و…) میباشد.
در نظام سیاسی و قانون اساسی کشور کانادا در هنگام تنظیم، حقوق بشر و آزادی بیان و عمل (تحت قانون و بدون رساندن آسیب به خود و دیگران) به عنوان عنصر اصلی مد نظر قرار گرفته و بدین ترتیب که حقوق مذکور و هرگونه حقوق فردی اجازه پایمال شدن توسط هیچ شخص حقیقی یا حقوقی (به ویژه دولت و اشخاص وابسته به آن) نخواهند داشت. مسئله حقوق فردی در چارچوب اساسنامهایی با 33 ماده تنظیم شده اما از طرفی مجلس و پارلمان به دولت کانادا اجازه داده که در صورت لزوم و به صلاح کشور، توانایی نادیده گرفتن بخشهایی از این اساسنامه را داشته باشند. حال که صحبت از مجلس شد، جا دارد بگوییم که مجلس این کشور دارای 2 مجلس تحت عنوان مجلس عوام و مجلس سنا است که هر کدام از اعضای مجلس عوام توسط رای اکثریت از هر 13 استان دراین کشور و قلمروهای آن منتخب شده و معمولا زمان این همهپرسی عمومی توسط فرماندار کل کانادا و با مشورت با نخستوزیر وقت کانادا اطلاعرسانی میگردد.
خلاصه سلسله مراتب سیاسی کانادا
حال که صحبت فرماندار کل و نخست وزیر کانادا گردید، بد نیست که بطور ساده و مختصر از سلسله مراتب سیاسی در این کشور صحبت کنیم:
- همانطور که گفتیم، ملکه انگلیس؛ ملکه الیزابت دوم؛ ملکه کشور کانادا بوده که بطور مستقیم بر این کشور حکمرانی نداشته و نقش بیشتر تشریفاتی دارد.
- تنها قسمت مهم نقش سیاسی ملکه انگلیس جایی شروع میگردد که فرماندار کل کانادا توسط ایشان انتخاب میگردد.
- نخست وزیر کشور که میبایست اکثریت رای اعتماد اعضای مجلس عوام را بدست آورد، شخص وی و کابینهاش (در صورت انتخاب شدن) توسط فرماندار کل به انتصاب میرسد.
- هرچند که مطابق اظهار فوق، علاوه بر شخص نخست وزیر، کابینه وی هم توسط فرماندار کل منصوب شده اما در صورت انتخاب کابینه توسط خود شخص نخست وزیر پس از پیروزی در انتخابات،
- فرماندار به تصمیم وی احترام گذاشته و کابینه وی را تقریبا و در صورت نبود مشکل، بی چون و چرا تایید مینماید.
- مقام نخست وزیری در کانادا را از نظر قدرت و اختیارات همانند رئیس جمهور یک کشور بر پایه جمهوری در نظر بگیرید و در واقع نخستوزیر کانادا بیشترین قدرت سیاسی را در این کشور به ویژه در خصوص انتخاب ریاست منصبهای مهم سیاسی مانند شهردار، استاندار و… دارد.
- نخست وزیر کانادا به 3 نفر باید پاسخگو باشد: پادشاهی کانادا، فرماندار کل و مجلس پارلمان
- مدت زمان هر دوره نخست وزیری در کانادا بنا به رضایت ملکه انگلیس بوده اما بطور معمول 5 و 6 سال در بیشتر دورهها دیده شده است.
احزاب سیاسی کانادا
هر دوره انتخابات در کانادا احزاب مختلفی میتوانند حضور پیدا کنند اما عموما به ویژه در دورههای اخیر، حزب لیبرال و حزب محافظهکار از جمله احزاب اصلی هستند. دو حزب مذکور به گونهایی در مقابل هم بوده و برای یکدیگر اپوزیسیون به حساب میآیند. همچنین حزب بلوک کبکوا نیز سالیان است که به عنوان حزب مدافع منابع استان کبک نیز فعال است. در آخرین انتخابات مقام نخست وزیری کانادا تا به الان (برگزار شده در ماه سپتامبر سال 2021)، 5 حزب اصلی به عنوان کاندیدای مقام نخست وزیری شرکت کردهاند:
- حزب لیبرال: حزب حاکم فعلی در کانادا به ریاست و نخست وزیری جاستین ترودو
- حزب محافظهکار: اپوزیسیون اصلی در برابر حزب لیبرال
- حزب بلوک کبکوا: با تمرکز فعالیت بر حفاظت از منافع استان کبک و حاکمیت این استان
- حزب دموکرات جدید
- حزب سبز کانادا
وضعیت فعلی اداره سیاسی کانادا
اداره فعلی نظام سیاسی کانادا بدون تغییری مطابق با توضیحات مختصر داده شده در بندهای فوق در حال اجرا بوده و در حال حاضر مقام نخست وزیری این کشور بر عهده جاستین ترودو از حزب لیبرال میباشد. وی در انتخابات سپتامبر سال 2021 میلادی مجددا برای بار دوم به این مقام منصوب گردید که این نشان از محبوبیت وی میباشد. جاستین ترودو در طول فعالیتهای سیاسی خود به ویژه در مقام نخست وزیری از سال 2015 خدمات بزرگ و کم نظیری را در زمینههای اقتصادی، اجتماعی، رفاهی و… برای مردم کانادا ارائه داده و یکی از محبوبترین نخستوزیران کل تاریخ این کشور میباشد.
همچنین جاستین ترودو به دلیل فعالیتهای بسیار وسیع و البته کارآمد، همچنین مفید و با بازدهیهای اقتصادی و اجتماعی در زمینه مهاجرت نیز شهرت دارد و این قضیه نیز وی را نزد مردم کشورهای در حال توسعه از جمله مردم ایران بسیار محبوب ساخته است. چرا که در حالیکه حتی مدعیترین کشورهای دنیا در زمینه پذیرش مهاجر و تشکیل ملتهای چندفرهنگی، قوانین سختگیرانهتری را برای مهاجران اعمال کرده و گاها همچنان در اکثر آن کشورها نژادپرستی دیده میشود، کانادا راههای بسیار متنوع و آسانتری را برای مهاجران قرار داده و مهمتر از همه جامعهایی مرفه و کاملا صمیمانه و چند فرهنگی و بدور از کمترین نژادپرستی را برای مهاجرین به ارمغان آورده است.
رتبهبندی کانادا در شاخصهای سیاسی اصلی
رتبه کانادا در زمینه دموکراسی (آمار 2021)
کشور کانادا در زمینه دموکراسی در رتبه 5 از میان 195 کشور جهان قرار دارد. به ترتیب 4 کشور نیوزلند، سوئد، ایسلند و نروژ در رتبه بالای کانادا قرار دارند و به ترتیب 5 کشور فنلاند، دانمارک، ایرلند، هلند و استرالیا در پایین رتبه کانادا واقع هستند.
رتبه کانادا در آزادی بیان و مطبوعات (آمار 2021)
کشور کانادا در زمینه آزادی بیان و آزادی مطبوعات (شامل کلیه مطبوعات فیزیکی مجازی و اینترنتی، تلویزیونی و… و همچنین شامل میزان نرخ سانسور) از میان 195 کشور جهان دارای رتبه 14 میباشد. به ترتیب 3 کشور آلمان، ایرلند و بلژیک در رتبه بالای کانادا قرار داشته و به ترتیب 3 کشور استونی، ایسلند و اتریش در پایین رتبهی کانادا قرار دارند. 5 کشور اول در این لیست عبارتند از: نروژ، فنلاند، سوئد، دانمارک و کاستاریکا.
رتبه کانادا در زمینه شادی و رضایت مردم (آمار 2021)
شادی و رضایت مردم یک کشور بطور مستقیم به حکومت و ساختار سیاسی آن کشور وابسته است که این رضایت و شادی عموما از میزان آزادی و در اولویت دوم اقتصاد آن کشور نشات میگیرد. البته جدای از سیاست و حکومت حاکم بر آن کشور، فرهنگ مردم آن کشور و به بیان ساده، شیوه زندگی و ذائقه آن مردم نیز یکی از مهمترین معیارهای دیگر در این زمینه است و کشور کانادا در زمینه شادی و رضایت مردم، مجددا در رتبه 14 از میان 195 کشور جهان قرار دارد. به ترتیب 3 کشور آلمان، استرالیا و اتریش در رتبه بالای کانادا قرار داشته و به ترتیب 3 کشور ایرلند، کاستاریکا و انگلیس در پایین رتبهی کانادا قرار دارند. 5 کشور اول در این لیست عبارتند از: فنلاند، دانمارک، سوئیس، ایسلند و هلند.